04.10.2023 tarihinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yayınlanmış Tiny House Alanlarında İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı Düzenlenmesi Hakkında Bakanlık Görüşü yayınlanmıştır.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı – Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü Görüş Yazısının Değerlendirilmesi
Tarih: 4 Ekim 2023
Sayı: E-14399437-622.02-7538631
Konu: Tiny House (Hareketli Ev) Alanlarında Ruhsatlandırma
1. Görüşün Amacı
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, yere sabit olmayan ancak elektrik, su ve kanalizasyon gibi altyapı hizmetlerinden yararlanan tiny house (tekerlekli römork) birimlerinin bulunduğu kamping ve karavan alanları için işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenip düzenlenemeyeceğine ilişkin değerlendirmesini kamuoyuna duyurmuştur. Görüş, imar planı dışında kalan ve marjinal tarım alanı niteliğindeki parseller üzerinde kurulması planlanan tiny house alanlarına yöneliktir.
2. İlgili Mevzuat Çerçevesi
a) İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik
Bu Yönetmelik uyarınca, ticari veya mesleki bir faaliyetin yürütüldüğü sabit veya mobil alanlar “işyeri” olarak tanımlanmaktadır. Dolayısıyla, tiny house birimlerinin ticari amaçla kullanılması halinde, bu alanlar işyeri açma ve çalışma ruhsatına tabi olacaktır.
b) 3194 Sayılı İmar Kanunu
Bakanlık değerlendirmesine göre, tiny house yapılarının altyapı hizmetlerinden faydalanması veya inşai faaliyete konu edilmesi durumunda bu yapılar “yapı” niteliği kazanmaktadır. Bu durumda, yapı ruhsatı alınması zorunludur. Buna karşın, tekerlekli, plakalı ve araç ruhsatına sahip karavanlar yapı niteliği taşımadığından yapı ruhsatı gerektirmez.
c) Turizm Mevzuatı
Turizm Tesislerinin Niteliklerine İlişkin Yönetmelik kapsamında, konaklama amaçlı işletilen tiny house alanlarında, tesis türüne uygun işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenmesi gerekmektedir.
3. Bakanlık Görüşü – Sonuç ve Değerlendirme
Altyapı bağlantısı bulunan veya inşai faaliyete konu edilen tiny house yapıları, 3194 sayılı İmar Kanunu kapsamında yapı ruhsatına tabidir. Sadece taşınabilir, plakalı, ruhsatlı karavanlar bu kapsam dışında kalmaktadır. Tiny house alanlarının ticari veya turizm amaçlı kullanımı, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik kapsamında ruhsat zorunluluğu doğurur. Konaklama tesisi olarak işletilen alanlarda, Turizm Tesislerinin Niteliklerine İlişkin Yönetmelik hükümlerine uygun ruhsatlandırma yapılmalıdır.
4. Uygulamadaki Sonuçlar ve Öneriler
Belediyeler, tiny house projelerini sadece “karavan parkı” olarak değerlendirmemeli; altyapı bağlantısı bulunan alanlarda imar ve yapı ruhsatı aramalıdır. Yatırımcıların, tiny house projelerine başlamadan önce hem imar durumu hem de ruhsat süreçlerini netleştirmeleri büyük önem taşımaktadır. Ticari kiralama, glamping veya turizm işletmesi olarak kullanılacak tiny house alanları, ruhsat alınmadan faaliyete geçirildiğinde kapatma ve idari yaptırım riski taşır. Taşınabilir karavanlar, ancak altyapı bağlantısı kurulmadığı ve yapılaşma yapılmadığı sürece ruhsat dışı sayılabilir.
5. Hukuki Değerlendirme
Bakanlığın bu görüşü, son yıllarda artan tiny house yatırımları ve taşınabilir konut projeleri açısından önemli bir hukuki çerçeve sunmaktadır. Görüş, belediyeler, yatırımcılar ve proje geliştiriciler açısından ruhsatlandırma sürecinin niteliğini açık biçimde ortaya koymaktadır.
Özellikle altyapı bağlantısı bulunan tiny house alanlarının “yapı” olarak kabul edilmesi, bu projelerde imar planı, yapı ruhsatı ve işyeri ruhsatı süreçlerinin zorunlu hale geldiğini göstermektedir.
Bu konuda detaylı bilgi ve hukuki değerlendirme talepleriniz için bizimle iletişime geçebilirsiniz.